Albisteak

Batez ere Dr. Feelgooden zerbitzura urte gehien –32 zehazki– eman dituen gitarrajolea bezala ezagutzen den Steve Walwyn legendaren proiektua dugu The Dirt Road Band. Aldi horretan ospe handia lortu zuen Rhythm and Bluesaren heroi gisa Erresuma Batuan, Europan eta haratago. Dr Feelgoodekin ez ezik DT’s-ekin ere jo ohi du, haiekin Small Fces eta Humble Pie taldeen buru izan zen Steve Marriotekin. Eddie & The Hot Rodsekin aritu da.

Steve Walwynen asmoa izan zen beti gitarra, baxua eta bateria set batekin  power-trio bat osatzea. Horretarako, 60ko hamarkada ezkero profesionala zen Ted Duggan bateriajolearekin jarri zen harremanetan, eta besteak beste Badfinger eta The Selecter taldeetan jo zuen. Power-trioko hirugarrena, The Specialsen kide fundatzailea zen Horace Panter baxujole sonatua. Taldearen errepertorioa bluesa, rock-bluesa, pub rocka eta klasikoak dira, eta horrez gain, abesti propioak. Zuzeneko disko bat argitaratzekoak dira laster. Hilaren 20an, igandearekin EIBARen KONTZERTU BAKARRA.

 1969an New Yorkeko auzoetan antolatutako Harlemgo Kultur Jaialdiari buruzko dokumentala dugu Summer of Soul (Or, When the Revolution Could Not Be Televised). Musikaren eta  afroamerikarren kultur ospakizun handi hura eskubide zibilek eta komunitate beltzaren batasuna sustatzeko premiak eragindako protestaldien barrukoa dela esan genezake. Hantxe batu ziren Telebistak emango ez duen iraultza bat abiatzeko elementu guztiak, dokumentalaren azpitituluak dioen bezala. Questlove ezizenez ezagunagoa den Ahmir Thompson musikari ospetsuak zuzendu zuen. Sundanceko Jaialdian proiektatu zen, eta Epaimahaiaren Sari Nagusia eta Publikoaren Saria jaso zituen, biak dokumentalen kategorian. 

Frantziatik Soul/R & Bko haur miragarria. Alexis Evans anglo-frantsesa ez da musika eszenara heldu berria. Txikitan ezagutu zuen musika afroamerikarra, eta aitari esker, musikari ingelesa, ikasi zuen gitarra jotzen. 17 urte zituela, “Jumpin’ to the westside” bere lehen proiektuarekin egin zuen debuta, eta “cognac Blues Passion” saria jaso zuen, eta hortik “International Blues Challenge” -era joan zen Memphisera (Tennessee).

Handik gutxira, 2016an, Frantziako musika eszena lehertu zuen «Girl Bait» lanarekin, besteak beste FIP, France Bleu eta Jazz Radioko uhinetara iritsi zen bere estreinako disko harrigarriarekin. Gaztea izan arren, Alexis Evansek izen familiarra eraiki du jada, RDV Erdre Nantes, Rhino Jazz St-Etienne, Lyon Ninkasi, Club Nubia Paris, Relâche Bordeaux eta Jazz à Vienne bezalako jaialdietan eta Ingalaterra, Estonia, Suitza eta Galesen emanaldiak eginez.

Steve Krase etorri zaigu bisitan Houstonetik –Texas–, erreferente handienetako bat estatu hartako jokalekuetan. Harmonizista eta ibilbide luzeko abeslaria da, bai bere Steve Krase Band taldeko aurreburu gisa, bai Trudy Lynn blues diva handiaren sideman gisa, alegia, albolagun.

Steve Krase New Yorkeko Brooklynen jaio zen, eta azken 30 urteetan Ohion, Kalifornian eta Louisianan aldi bat bizi ondoren Houstonen finkatu da, bere blues-tradizioan aktiboki parte hartzen duela genero honetako izarrekin.

Tornaviaje (Itzulbidaia) beste zerumuga batzuetan bizi ondoko itzuleraz mintzo zaigu. Haize egokiaren eta aldeko korrontearen bila oihalak hedatu zituen artista dugu Gonzalo del Val. 

Sormenaren ahalak ikertzera joan zen, ezezaguna genuena kartografiatuz, eta itzulitakoan aldaketara alderatzeko erronka hartu zuen bere gain. Dublinera jo zuen 2016an, eta hiru urtez areagotu zuen bere trebetasuna, musikari sendoenetakoen lankidetzan. Esperientzia horren emaitza dugu Tornaviaje. Obra honetan, bere konpositore alderdia berresteaz gain, Del Val urrundu egin da ohiko hirukote formatutik: konposizio bakoitza laukote formatura ezin hobeto egokitu eta diseinatu du, taldekide bakoitzaren hizkera eta ekarpen estilistikoa zainduz. Laukotea, egiazki, zoragarria da. Romain Pilon Frantziako oholtzetan dabiltzan gitarrajole nabarmenetakoa dugu, Brian Blade eta Greg Hutchinsonen kolaboratzailea da besteak beste. Raynald Colom tronpetajole ezagun eta saritua Nicholas Payton, Greg Osby eta Chano Dominguez izenen ondoan ibili ohi da.  Manel Fortiá kontrabaxoaren birtuosoa da, belaunaldi gaztearen erreferentzia bat.

 Juanma Monterok (The 44 Dealers, Special 20) ahots nagusian eta gitarran, Luis Fuentek (El Increíble Pájaro Metálico, Fran T), gitarretan, baxuan eta koruan, Jose Funkok (Aurora and the Betrayers, Speak Low) gitarran, baxuan eta koruetan eta Antonio Álvarez Paxek baterian (La Vacazul, Tres mil hombres, Los reyes del KO) osatzen dute Rollin’ Black Dice taldea. Ezagutza eta eskarmentu handiko lau musikari, hainbat hamarkadatan Ipar Amerikaren erroetan oinarritu musikan zailduak.   Lehen diskoak argia ikusi du

Ekoizpen bikaina dauka Dive into the Seak izenburupean  estrainatzen da Eva Alcaide madrildar gitarra jotzailea diskogintzan. Egungo jazzaren kutsua duten soinu sakonetan murgiltzen da, beste eragin anitzetatik ekartzeko tradiziotik hastandu gabe. Ñabarduraz eta kolorez betea, etorkia itsasoan eta itsasoaren ikonografian daukala, Eva Alcaidek ikasle urteetan idatzitako konposizio bilduma bikain baten aurrean gaude. Bertan, Irati Bilbaok ahotsean eta Eva Alcaidek gitarran egiten dituzten joko melodiko eta bateratuak aipatzekoak dira. Donostiako 57. jazzaldian izan zen diskoa aurkezten.

 2019an Piano solo argitaratu zuenez geroztik eta eta 2020ko From home kaleratu zuenetik hona, David Sancho piano jotzaile madrildarrak ikuspegi guztiz berea baina guztiz malgua duela erakutsi du,  musika klasikotik eta jazzetik hasi eta pop, elektronika edo hip-hoperaino doan eragin azao lodi bat osatzen dute bere ekoizpenek. Birtuoskeriatik urrun, agerian uzten du funtsa formaren gain daukala, eta bere lanari behar besteko malgutasuna ematen diola, mezua beti entzuleon barnera amil dadin. Mundu guzti horiek erakutsiz Meditaciones argitaratu du Borja Barrueta eta Jesús Caparros musikariak ditela lagun. Bikain! 

Juan de Diego musikari bilbotarrak ez ditu bere azken disko kezka soziopolitikoak ahaztu. Grebalariak izenburupean Bartzelonako La Canadiense enpresan 1919an egindako grebaren ehungarren urtemuga ospatu nahi izan du. Hari esker, beste gauza askoren artean, 8 orduko lanaldia ezartzea lortu zen eta “Greba” abesti bera borroka horri ekin eta kasu batzuetan bizia galdu zutenei eskainia da. Omenaldi, konpromezu eta soinu plazer hutsa. Agendan daude.

Urtero bezala, Bergaran (Gipuzkoa) rocka, bluesa, jazza eta musika beltzaren kolorea duen ziklo musikala antolatzen da.  Ohikoak ez diren musika estiloak programatzea da helburua, kalitatea ardatz. Kontzertu guztiak doanekoak dira. Uztaileko ostiraletan.  Hilaren 1ean SON ROMPE PERA mexikarrak: Marimba folklorikoa publiko berri batentzako birpentsatuz, Mexiko Hiriko aldirietako anaia punken banda honek dantza eginarazten die entzuleei beren Garage-Marimba-Punk-Cumbia estilo bereziarekin, marimba historikoa beste inork ez bezala joz.   

The New Jazz Collective musika sortzeko plataforma izateko asmotan sortu zen. LUCIO lanaren argitalpena Lucio Urtubia anarkista eta erreferente libertarioaren mezua jarraitzeko era propioa dugu. Bizirik zela ezagutu izan genuenoi zantzu handia utzi zigunez, zergatik ez erakutsi bere ondarea —“Egin egin behar da!”—  gure musikaren ikuspegitik? Musika hau, "Lucio: una reflexión escénica" zuzeneko lanaren soinu banda da.

Eremu anitz horretan, jazzaren anarkia alaitsuak betetzen ditu zirrikitu eta hutsune guztiak. Marco Bellizzi (tronboia), Juan De Diego (tronpeta), Fredi Pelaez (hammond organoa) eta Hilario Rodeiro (bateria) dira hain zuzen ere, obraren soinu egitura gorpuzten duen New Jazz Collective horren partaideak.

Marco dugu konposaketa eta doinuen egile nagusia; Nafarroako Goi Kontserbatorioko Jazz tronboi irakaslea eta 15 herrialde ezberdinetan (ospe handieneko europar antzokietatik Afrikako errefuxiatu kanpamenduetara) kontzertuak emateko aukera izan duen artista ausart eta Konprometitua.

Nikki Hillen senarra eta oholtzako kide leiala den Matt «Heartbreak» Hill Hondarribian izango dugu, bere proiektu pertsonalena aurkezten.

Zalantzarik gabe, pribilegio hutsa Rock & Roll, Blues, Soul, Elvisetik Howlin Wolferaino bidaian Little Richarden amorrua maite dugunontzat. 

 Espero zitekeen moduan disko honen sortzaile den Organizing taldea eskarmentu eta trebezia handiko musikariez osatuta dago. Ez baita posible           naturaltasun hain harrigarriz horrenbeste komunikatzeko gai izatea. Raúl Sainz de Rozas (gitarra) da taldearen liderra eta berarekin batera maila handiko musikariak: Alberto Arteta saxoan, Jose Luis Canal piano eta Hammond organoan eta Juan Luis Castaño baterian.

 Swing erritmo eta arima, R&B cool dotorezia, hammond organoaren epeltasun xarmagarria. Esperientzia eta gaitasuna kontakizun eta komunikazioaren zerbitzura beti. “Short Stories” diskoa 7 kontakizunen bilduma da. Musikariek bere bizitzan funtsezkoak izan diren artista eta pertsonei eginiko 7 omenaldi. Artista mirestuen bertsioak alde batetik (Kevin Dorham, Wes Montgomery) eta pertsona kuttunenak inspiratutako berezko doinuak bestetik. Brother Jack McDuff, Lou Bennett edo Jimmy Smith-en estiloko hammond organoaren urruma goxoaz babestutako 7 abesti. Jazz garden, puru eta argitsuzko 7 une, forma berrietara mutatzeko prest entzunaldi bakoitzaren intimitatean. 

ENNIO PINILLOS Saxojotzaile nafarraren  musika dotoreak ziurtasun baino askoz galdera gehiago eragiten ditu. Hasera batetan erakusten duena baino gehiago iradokitzen du. Saxo, kontrabaxua, tronboia, piano eta bateria. Lirika bare eta baketsuzko soinuaren oinarria, ñabarduraz betea, arropa klasikoa erakutsi arren sailkatu ezina azken batetan.  Solipsismo da zuzenean grabatutako bere lehen diskoa. Euskal jazz eta musika askearen mugarri txiki erraldoia.  Boskotea osatuz Miguel Moisés – Satxa Soriazu – Javier Callén – Juanma Urriza  

XVIII. BLUES GAUA duela bi urte azken orduan  suspenditu behar izan zen pandemia zela eta.  Iaz tabernetako kontzertuak ezin izan ziren egin baina beste toki bat errekuperatu zen horretarako eta bertan aritu ziren  The Allnighters eta Baionako Nico Wayne Toussaint armonikajolearen taldea. Horrela, aurreko ediziotan izandako arrakastaren bidetik, Udalak ez du ekintza baztertuta utzi nahi eta apirilaren 2an, larunbatarekin izango da kontzertua arratsaldez hasita Joxe Arregi plazan (BEHEKO PLAZA). Bertako ostalari batzuen lankidetzarekin, jakina. Beti bezala sarrera doan. Arratsaldeko 19: 00etan    ZIZURKIL BLUES

JOAN PAU CUMELLAS & PAUL SAN MARTIN   Akustik Blues (piano / armonika)

+

KOKO-JEAN & THE TONICS    Soul, blues, ritmo eta groove leherketa 

Berriro ere, itsasoa protagonista harturik bizitzaren arlo guztietan ezinbesteko hil eta bizi prozesuaren alegoria gardenean, FAMILY FOLK  Bosco Hillek (ahotsa, gitarra akustiko eta elektrikoa, banjo eta perkusioa), Ruben Xuarezek (ahotsa, gitarra elektriko eta akustikoa, mandolina, perkusioa) Xabier Viéitezek (teklatuak, karilloia eta koruak), Jorge Lorrek (baxua eta korua) eta Rufus El Guarrok osatzen duten bandak etenik gabeko garapenak markatutako ibilbidea sendotzen duen lana eskaintzen digu.  Proposamen berri bat, interesgarria zinez. NAUFRAGE. Zuzenean grabatua, bandarekin ekoitzia eta Pablo Iglesiasek Vigoko Radar estudioetan masterizatua,  Oscar Avendañoren (Siniestro Total, The Bo Derek’s)  eta Paulo Pascualen laguntzaz egina. 

Baxu elektrikoaren fusioan oinarrituta, Kike Arza Electric 4et  zorrotz landutako diskoa izan arren, freskotasun atsegingarrienez gozatzeko aukera franko ematen digu.  Napar baxulariak izenpetutako bigarren proiektua da Beharko Mendekaitz. Berarekin batera Satxa Soriazu pianoan, Adrián Fernandez gitarran eta Daniel Lizarraga baterian.

Kike Arza musikariaren konposizioen dotorezia oroitarazlea eta doinuen argitasun ederra erabat hunkigarria dira. Giro zinematografikoak dakartza gogora. Soinu banda txikien modura, noizbait, agian ametsetan, ikusi izan ditugun edota benetan jazo bailiran irudikatu ditugun filmentzako soinu aproposak dirudite bere piezek. Dena gainezarri eta nahasten da, segundo bakar batean, abesti batetan, bizitza oso batetan.

 The Cinelli Brothers osorik Erresuma Batutik Euskal Herrira lehen aldiz. Taldearen sortzaileak Alessandro Cinelli bateriajolea eta Marco Cinelli gitarjolea, Europako soularen ahots onenetako bat izatea nahikoa ez eta Music Republic Magazinek EBko gitarjole onena izendatua 2018an.

 Blues, soul, RnB eta musikaren historian giltzarri diren soinuekiko miresmena partekatzen duten musikari sutsuen belaunaldiarentzat, eredugarria da Cinelli Brothers.  Amorebietan eta Ermuan

Kantu herrikoiak, jazz inprobisazioa, musika koloretsua, usadioa, abangoardia… beste ezer baino, musika, bere ingurunearekin eta bere iragan eta etorkizunarekin etengabeko harremanean  diharduen izaki bizidun bat da. GAUR egitasmo eta disko berria. Noa Lur kantariaren ahotsa da nagusi eta kide bezala hurrengo musikariak ditu: Ander Garcia kontrabaxu eta baxu elektrikoan, David Sancho piano eta teklatuetan eta David Fernandez baterian. Horrez gain Alejandro Fernández Octapad-ean. Maria Toro-ren flauta ekarpenez eta Carlos Sagik konposatu eta Maureen Choi, Julia Alvarez, Pedro Barberán eta Javier Romerok osatutako soka laukoteak interpretatutako konponketez hornitua dator.

Saio pedagogiko, aldarrikapen historiko eta aldiberean soinu esperimentazio garaikidea, Joserra Senperena eta Piter Ansorenaren “Euskal Danbolinaren Aroak” Beasaingo Igartza Jauregian 2021ko apirilaren 8an Joserra eta Piterrek eginiko emanaldia jasotzen du. 2006an “Chillida-Lekutik” argitaratu ondoren eta hari berari tiraka eginez hilabetetako lan sakon eta artatsua borobilduz, haren emaitza liluragarria arretaz eta dagokion patxadan, ñabardura finenak antzeman eta dastatzeko aukera paregabea eskaintzen digu.

Esperientza eta jakituri horren islada da disko honetako aniztasun koloretsua eta historikoki aberasgarria. Baina agian garrantzitsuena eta baliagarriena dena, estreinako aldiz doinu berri bat entzuteko unearen zirraraz eta freskotasunez jarduteko erakusten duten gaitasuna da. Esperientzia eta jakituria horrek berak ahalbidetzen duen sentsibilitate delikatu batez josia baitago harreman hori eta ondorioz, hunkigarria eta harrigarriki berria eta zirraragarria zaigu beste behin ere.