Albisteak

Dani Artetxe gitarra joleak Silvio Rodriguez paregabearen musikaz sentitzen duen maitasun eta mirespenean datza “Yo muero como viví”  honen sustraia. Are gehiago, lilura horren barna egin eta imitazio moduko ohiko omenalditik haratago joateko nahia da guzi honen motorea. Bere ahotsez eta bereziki bere gitarra zoragarriaz baliaturik bertsio guztiz pertsonalak eraikitzen ditu hemen Danik, su motelean eta mimo handienez landuak, hilabetez etengabe entseiatu eta errepertorio egokia doitu arte. Iruñeako Goi Kontserbatorioan ezagutu dituen musikari kidez inguratu da Dani Artetxe grabaketa honetarako, Bartzelonako ESMUC-ean aritutako Jon Carranza aspaldiko laguna ezik. Bertan, Jon Urzaiz-en zuzendaritzapean eta Iruñeako “sounds of siren” estudioan grabatutako 8 doinu aurkitzen ditugu.  

Charles Mingus, aldi berean edertasun handiz, zatarki eta zikin, maitasun osoz, gorroto sakonez, zorrotz eta leun jotzen duen musikaria da. Jazz musikaria funtsean, baina helmen askoz unibertsalagoa duen musika, edo agian hobe soinu moldatzaile paregabea dugu. Ez bakarrik bere gaitasun miragarrian, baita bere izaera poliedriko, arriskutsu eta deszifra ezin horretan. Arrazakeriaren aurkako borroka etengabean, izaera oldarkor, desafiatzaile eta ausartaz beti, milaka iskanbilatan sartuta, jenio txarreko musika maitale amorratua eta gaindiezina. Asko gara bere musikaz liluratua, XX mendeko jazz eta orohar musika guzietako artista handienen artean kokatzen dugunok. Baita haren izaera eta bizimodu trumoitsuaren misterioaz erakarrita sentitzen garenak. Haien artean, Mingus Moods disko bikain honen egile eta bultzatzaile nagusia, Iosu Izaguirre kontrabaxu jole aparta.

Tokian disko ausarta eta asmo handikoa da. Jeronimo Martin pianojole bilbotarrak lehen unetik bere kartak garbi erakusten ditu, inolako konplexu edo engainurik gabe, egungo moda edo joerekiko atxikimenduren beharrik azaldu barik. Errabal diskoetxerako grabatutako “Piedraescrita” (2006) eta “Quinoa” (2012) diskoetan hasitako sormen prozesu batetan buru belarri murgilduta jarraitzen du eta “Tokian” zentzu askoetan 2012tik gaur arte pixkanaka garatu duen borobiltzea izan daiteke. Bertan eskaintzen diren soka seikote konponketa ederrek horixe iradokitzen digute eta era berean etorkizun oparo baten atari direla suma dezakegu. Jerónimok konposatu eta konpondutako 7 pieza ditugu guztira; aniztasun koloretsuzkoak, une batzuetan musika progresibo kutsuko konplexutasunez eraikiak eta horren gainetik, pozaz beteriko ausardiaz aurkeztuak. Zintzotasun, konpromezu eta bisio garbiaz sortuak. Ederrak eta sakonki hunkigarriak. 

William Jacobs musikari iparramerikarra Berlinen bizi da. Hamabi urte zituenetik ari da bere ibilbidea garatzen. Zuria da. Tresnajole anitza. Eta Marcos Coll delako batekin lotzen da. Los Reyes del KO mitikoen sortzaile, Tonky Blues Bandarekin hasita lehen mailako artistez inguratzeko aukera izan duen hamaika proiektutan kolaboratzaile – Amar Sundy, Mick Taylor (The Rolling Stones) edota Buddy Milesen (Jimmy Hendrix, Santana...)  berak zuzendutako taldeak egin berri dituen lanetara iritsi arte. Erreferentea urteetan, nazioartean harmonizista eta musikari nekagaitz gisa. Indarrak batzen dituzten bi artista,  zuzenekoa ospakizun propioa bihurtzen dutenak, Javier Vacas baxuan (Los Coronas, Sex Museum) eta Antonio Pax maisua baterian lagun (Los Reyes del KO). Begi bistakoa dena alde batera utzita, Europako jokalekuetan hutsezineko bi izenok egokitzapenak eta beren sormenak emandako kantuz osaturiko errepertorioa aurkezten digute.  Eibartik ere pasako dira Eibarko PORTALEA Musika Klubeko aurtengo lehen hiruhilekoa ixteko kontzertu berezia.

Ruben Salvadorrek ez du aurkezpen handiren beharrik, izugarrizko ibilbidearen jabe, tronpeta klasiko eta Jazz-aren goi tituluduna da eta hamaika proeiektutan parte hartu du. Equanimity bere hirugarren diskoa du eta bertan jazz saio bikain, dinamiko, etengabe aldakor eta uneoro dotorea dugu. 2022ko apirilean, Freddi Pelaezen eskutik Pottoko estudioan grabatu eta Afrobeat-etik New Orleans-eko erritmoetara zabaltzen den doinu bilduma honetan Ruben Salvador beraren tronpeta eta flugelhorn-arekin batera, Hilario Rodeiroren batería, Satxa Soriazu-ren piano eta Rhodesa, Aritz Luzuriagaren kontrabaxu eta baxu elektrikoa eta Julen Izarraren saxo tenorra ditugu. RS FAKTOR bete betean.

The Cyborgs bikote indartsua da, harritu eta liluratu egiten gaitu lehen begiratuan. Irudia nagusi den uneon, anonimatuan jarraitzea erabaki zuten zeharo ezezagunak ziren lagun bik, soldatzaile-maskara bana izateko. Ez dute identitaterik. Softwarerik aurreratuenaren antzeko: 0 eta 1.

0 gitarrez arduratzen da eta bere maskaran sortutako mikrofono baten bidez abesten du, 1ek  sintetizatutako soinuak erreproduzitzen ditu ezkerreko eskuaz, eta bateriak  jotzen gorputzaren gainerako atalekin.

Blues soinu gordina sortzen dute bien artean, bultzaldi eta boogie geldiezinean. Aurrez aurre daukagun etorkizun suntsitzaileari iraganaren sinpletasunera itzultzea predikatzen diote. Halakoxea da hauen musika: sinplea baina eraginkorra. Aski dira lagun bi, baina cyborg hauen talentua behar. Ezinezkoa da elektrofunkblues honi gogor egitea,  alferrikakoa da ukatzea. Gure artean egingo dituzte zuzenekoak.

Victor Anton-en bizitza profesionala era askotako musika-estilotan egindako kolaborazioez garatu da urtez urte. Musika tradizionala eta MEI proiektuan jazzarekin bat eginda (musika etniko inprobisatuak) bluesa eta R&Btik igaro, musika komertzialean sartu, jazzarekin zerikusia duten artistekin kolaboratu (Raynald Colom, Ariel Bringuez edo Guillermo McGill), eta erreferentziazko jaialdi askotan jo. Aldi berean jazzaren munduan tinkotu da, bai bere proiektuarekin, Víctor Anton Quartet, bai publikoak zein kritikak goraipatutako Standards Session ekin. Aldi horretan lehen bi diskoen argitalpena eskaini zigun, Motion eta Changing gears.  Orain, Victor Antonek Centennial Light eskaintzen digu.

Sorkuntzaren prozesu agorrezinarekin konprometitutako autorea, artea bere argiarekin denboraren joanean irauteko nortasuna duen sormen prozesua dela jakitun, hauxe da froga.

Carmen Xía cadiztarra ez da oso berria mundu honetan, maitasuna eta errespetua zor diela adierazten du beti kantuari, koplari, kexuari eta Andaluziari. Aspaldi ireki zien atea idazketari, pianoaren tekla zuri-beltzei eta pozoi erreaktiboak diruditen errimak txistukatzeari, eta ezin omen du itxi. Harro dago tradizioa eta modernitatea uztartzen dituen rap sakon eta biribilarekin. Andaluziako folkloretik eta flamenkotik nahiz hip hopetik eta elektronikatik hartzen du bere soinuak. Abesti sendoak eta gordinak aurkezten ditu, letra garratz eta malenkoniatsuekin. Lola Floresen koplaren fusioa, Lauryn Hillen boombap, Gata Cattanaren hiri musika. Carmenek mahai gainean jarri du atzokoa eta egungoa birformulatzeko premia, tradizioarekin identifikatzen gaituena berpentsatu eta berriz sentitzea, bilaketa-biziketa soinekoan biltzea.  Eibarren izango da Igandean Portalea musika Klubean, iluntzeko 19:00etan

Irria ezpainetan smartphonea eskuan. Eguzkitako zuriak, kamiseta, blujinak, zapatilak. Horrelakoak ditugu bere adineko gazteak. Hau berezia da ordea, talentu hutsa, gaur baden etorkizun handia.

Nirek Mokar izena hogei urte dituen paristar adur onekoak: boogie-woogie handi guztiak entzun eta jotzen ikusi ahal izan zituen aitak lan egiten zuen Paris Boogie Speakeasy aretoan. Blues, swing eta rock&rollaz maitemindurik, pianoa bere kabuz ikasteari ekin zion egunero eskolako lanak amaitutakoan.

Bere heldutasun harrigarriak eta bere swing bikainak berehala bihurtu zuten Paris osoko boogie zaletuen interpreterik gogokoena. Hamahiru urteko zela grabatu zuen lehen diskoa, eta musikari zaildu zaharrak liluratu zituen. Ordutik hona boogie-woogiearen mirari frantses hau erakutsi, lagundu eta babesten dute.

Hilaren 25ean, larunbatarekin ERMUAn izango da laukotean Jazz-Blues zirkuituan.

Kalean da Markos Untzeta musikari eibartarraren Ekilibrista azken diskoko “Agian bai, agian ez” kantuarekin egindako bideoklipa. YouTuben ikusi eta entzun daiteke eta, zalantza barik, lanak kutsu eibartarra daukala esan daiteke: Coliseoan grabatu delako eta Helmholtz organoak protagonismo handia hartzen duelako. Bertan egingo du diskoaren aurkezpena talde musikariak lagun dituela. Kontzertua apirilaren 26an izango da.

“Ekilibrista” diskoaren kantu hau zuzenean jo zuten Eibarko Coliseo antzokian  azaroaren 23an. Bideokliparen ekoizpenean Naia Aizpurua (zuzendaria),  Angello Eloizaga (argazki zuzendaria) eta Julen Leturiondo (produkzioa) aritu dira.

Markos Untzerarekin parte hartzen duten musikariak  Giovanni Zanon (gitarra elektrikoa),  Walter Tuzzeo (Baxu elektrikoa), Iñaki Ortega (bateria) eta Mikel Gaztelurrutia (Helmholtz organoa) dira.

Zizurkilgo  BLUES GAUA 20. ediziora heldu da.  Aurreko bi urteetan –hala beharrez- kanpoan egin badira ere aurten bere jatorrizko formatura bueltatzen da, hau da, tabernetara. Urte guzti hauetan zehar Udalak antolatu eta mantendu nahi izan du gaur egun erreferentea bihurtu den Blues zaleen artean

Horrela, aurrekoetan izandako arrakastaren bidetik otsailaren lehen asteburuan musika beltzaren moldeen hotsak  entzuteko parada izango da Espainia, Galiza.  Catalunya eta Euskal Herriko musikariekin. Era akustikoan eta elektrikoan. Bakoitzak bere onena eskainiz.

Bertako ostalari eta zaletu batzuen lankidetzarekin, jakina. Beti bezala sarrera doan.

Tango baten sentsualitatea, txalapartaren oihartzun aintzineko, sakon eta betierekoa eta jazz-aren distira jostagarri eta ezustekoz betea naturaltasun eta dotorezia ezin handiagoz nahasten dira Hutsun + JEL Trio taldeak sinatutako disko honetan. Kuriostasunak gidari, ausart, soinu berrien bila etengabeko bilaketa horren ondorioz doinu bilduma sailkaezina eskaintzen digute bertan. “Artze”, gure artista handienetako baten omenezko izenpean datorren disko honek milaka irakurketa aukera ezberdin gordetzen ditu barnean. Bildumari izen ematen dion txalaparta soileko doinu instrumental ederraren inguruan estiloen arteko harreman aberatsa ematen da gure aurrean, erakustaldi teknikoak alde batera utzi eta haren ordez entzulearekiko komunikazioa eta emozioa eraginez beti. Bereziki aipagarria da “Libertango”-ren bertsioa, bibrafonozko ekarpen zoragarriz hornituta eta biziki hunkigarria.

Hogeita hamabost urtez mundu osoan barrena hainbat talderekin biran ibili ondoren (AEB, Kanada, Japonia, Latinoamerika, India eta Europa), Bernard Sellamek –Frantziako jazzean onenetakoa den Awek taldeko liderrak–, talde berria aurkeztuko du: The Boys from the Hood.

Taldea oholtzarako eta publikoa dantzan jartzeko sortua da,  50eko hamarkadako swingaren eta bluesaren tradiziorik jatorrenean.

Bost musikari profesionalek gidatzen duten emanaldia.

Estilo horretan B. B. King, Johnny Guitar Watson, Lowell Fulson, Guitar Slim, Gatemouth Brown bezalako musikari garrantzitsuek utzitako errepertorioarekin eta eta Bernard Sellamek berak idatzitako piezekin.

Talde batzuek zeure arreta pizten dute entzuten diezun aurreneko aldian; beste batzuek merezi duten abesti pare bat izan dezaketela pentsarazten dizute; baina talde gutxi batzuei entzuten diezunean harri eta zur geratzen zara, ordura arte non izan ote diren galdetzera eramaten zaituzte. Eta klasikoak eta aldi berean garaikideak bezain erakargarriak diren hotsak ateratzen badituzte, gozatzea besterik ez dago, eta jakina, gomendatzea.

Marcos Collek eta Adrián Costak 1993an elkartu zituzten euren talentuak Santiago de Compostela (Galizia) sorterrian, biak ala biak musika beltz deituaren zale izaki, Blues, Soul, Funk eta beste molde batzuen jarraitzaile izaki, eta blues talde bat osatzeko erabakia hartu zuten musika molde honen aurreko zaletasunari bide emateko xedean. Eurak dira Los Reyes del KO  eta hilaren 10ean joko dute Madrilgo El Sol aretoan.

Xahu laukoteak, bere izenak ondo dion lez, purutasun osoz maite du jazz musika eta hala egiten dio omen. Aske, fin eta beraien arteko konplizitate goxoenean aritzen da beti, bai entseiuetan baita pandemiaren estutasunak iritsi arte han eta hemen ematen zituzten zueneko emanaldietan. Jazz inprobisatzaile handien modura etorkizunak ekarriko duenaren beldurrik gabe, naturaltasun eta freskotasun osoz dihardute eta orain, indar berriz musikari eta entzule eskenatokietara bueltatu garen honetan, estreinako disko bikaina ekarri digute, Gero Gerokoak

Aspaldikoa da Euskal Herriko ingurualde honetan blues, jazz eta horrelako doinu beltzekiko zaletasuna. Urteak dira musika mota horietan oinarritutako jaialdiak eta kontzertuak antolatzen ditugula Deba bailarako herrietan: Debajazz jaialdia, Ibetondoko jazz jaialdia, Jazz-Blues zirkuitua… Musika hori promozionatzen duen diskoetxeak ere 25 urte bere zituen Soraluzen.  

Laugarren edizioa betetzen du jadanik BLUES HOTSAK jaialdiak. A Aurrekoan bezala, musika eta irudia tartekatzen dira bertan, zuzeneko emanaldi aberatsak eta beste inon ikusten ez diren filmak. Asteburuan amaituko da kontzertu bereziekian. Goza dezagun!  Egitasmo osoa: www.blueshotsak.eus 

Batez ere Dr. Feelgooden zerbitzura urte gehien –32 zehazki– eman dituen gitarrajolea bezala ezagutzen den Steve Walwyn legendaren proiektua dugu The Dirt Road Band. Aldi horretan ospe handia lortu zuen Rhythm and Bluesaren heroi gisa Erresuma Batuan, Europan eta haratago. Dr Feelgoodekin ez ezik DT’s-ekin ere jo ohi du, haiekin Small Fces eta Humble Pie taldeen buru izan zen Steve Marriotekin. Eddie & The Hot Rodsekin aritu da.

Steve Walwynen asmoa izan zen beti gitarra, baxua eta bateria set batekin  power-trio bat osatzea. Horretarako, 60ko hamarkada ezkero profesionala zen Ted Duggan bateriajolearekin jarri zen harremanetan, eta besteak beste Badfinger eta The Selecter taldeetan jo zuen. Power-trioko hirugarrena, The Specialsen kide fundatzailea zen Horace Panter baxujole sonatua. Taldearen errepertorioa bluesa, rock-bluesa, pub rocka eta klasikoak dira, eta horrez gain, abesti propioak. Zuzeneko disko bat argitaratzekoak dira laster. Hilaren 20an, igandearekin EIBARen KONTZERTU BAKARRA.

 1969an New Yorkeko auzoetan antolatutako Harlemgo Kultur Jaialdiari buruzko dokumentala dugu Summer of Soul (Or, When the Revolution Could Not Be Televised). Musikaren eta  afroamerikarren kultur ospakizun handi hura eskubide zibilek eta komunitate beltzaren batasuna sustatzeko premiak eragindako protestaldien barrukoa dela esan genezake. Hantxe batu ziren Telebistak emango ez duen iraultza bat abiatzeko elementu guztiak, dokumentalaren azpitituluak dioen bezala. Questlove ezizenez ezagunagoa den Ahmir Thompson musikari ospetsuak zuzendu zuen. Sundanceko Jaialdian proiektatu zen, eta Epaimahaiaren Sari Nagusia eta Publikoaren Saria jaso zituen, biak dokumentalen kategorian. 

Frantziatik Soul/R & Bko haur miragarria. Alexis Evans anglo-frantsesa ez da musika eszenara heldu berria. Txikitan ezagutu zuen musika afroamerikarra, eta aitari esker, musikari ingelesa, ikasi zuen gitarra jotzen. 17 urte zituela, “Jumpin’ to the westside” bere lehen proiektuarekin egin zuen debuta, eta “cognac Blues Passion” saria jaso zuen, eta hortik “International Blues Challenge” -era joan zen Memphisera (Tennessee).

Handik gutxira, 2016an, Frantziako musika eszena lehertu zuen «Girl Bait» lanarekin, besteak beste FIP, France Bleu eta Jazz Radioko uhinetara iritsi zen bere estreinako disko harrigarriarekin. Gaztea izan arren, Alexis Evansek izen familiarra eraiki du jada, RDV Erdre Nantes, Rhino Jazz St-Etienne, Lyon Ninkasi, Club Nubia Paris, Relâche Bordeaux eta Jazz à Vienne bezalako jaialdietan eta Ingalaterra, Estonia, Suitza eta Galesen emanaldiak eginez.