Albisteak

Zizurkilgo  BLUES GAUA 20. ediziora heldu da.  Aurreko bi urteetan –hala beharrez- kanpoan egin badira ere aurten bere jatorrizko formatura bueltatzen da, hau da, tabernetara. Urte guzti hauetan zehar Udalak antolatu eta mantendu nahi izan du gaur egun erreferentea bihurtu den Blues zaleen artean

Horrela, aurrekoetan izandako arrakastaren bidetik otsailaren lehen asteburuan musika beltzaren moldeen hotsak  entzuteko parada izango da Espainia, Galiza.  Catalunya eta Euskal Herriko musikariekin. Era akustikoan eta elektrikoan. Bakoitzak bere onena eskainiz.

Bertako ostalari eta zaletu batzuen lankidetzarekin, jakina. Beti bezala sarrera doan.

Tango baten sentsualitatea, txalapartaren oihartzun aintzineko, sakon eta betierekoa eta jazz-aren distira jostagarri eta ezustekoz betea naturaltasun eta dotorezia ezin handiagoz nahasten dira Hutsun + JEL Trio taldeak sinatutako disko honetan. Kuriostasunak gidari, ausart, soinu berrien bila etengabeko bilaketa horren ondorioz doinu bilduma sailkaezina eskaintzen digute bertan. “Artze”, gure artista handienetako baten omenezko izenpean datorren disko honek milaka irakurketa aukera ezberdin gordetzen ditu barnean. Bildumari izen ematen dion txalaparta soileko doinu instrumental ederraren inguruan estiloen arteko harreman aberatsa ematen da gure aurrean, erakustaldi teknikoak alde batera utzi eta haren ordez entzulearekiko komunikazioa eta emozioa eraginez beti. Bereziki aipagarria da “Libertango”-ren bertsioa, bibrafonozko ekarpen zoragarriz hornituta eta biziki hunkigarria.

Hogeita hamabost urtez mundu osoan barrena hainbat talderekin biran ibili ondoren (AEB, Kanada, Japonia, Latinoamerika, India eta Europa), Bernard Sellamek –Frantziako jazzean onenetakoa den Awek taldeko liderrak–, talde berria aurkeztuko du: The Boys from the Hood.

Taldea oholtzarako eta publikoa dantzan jartzeko sortua da,  50eko hamarkadako swingaren eta bluesaren tradiziorik jatorrenean.

Bost musikari profesionalek gidatzen duten emanaldia.

Estilo horretan B. B. King, Johnny Guitar Watson, Lowell Fulson, Guitar Slim, Gatemouth Brown bezalako musikari garrantzitsuek utzitako errepertorioarekin eta eta Bernard Sellamek berak idatzitako piezekin.

Talde batzuek zeure arreta pizten dute entzuten diezun aurreneko aldian; beste batzuek merezi duten abesti pare bat izan dezaketela pentsarazten dizute; baina talde gutxi batzuei entzuten diezunean harri eta zur geratzen zara, ordura arte non izan ote diren galdetzera eramaten zaituzte. Eta klasikoak eta aldi berean garaikideak bezain erakargarriak diren hotsak ateratzen badituzte, gozatzea besterik ez dago, eta jakina, gomendatzea.

Marcos Collek eta Adrián Costak 1993an elkartu zituzten euren talentuak Santiago de Compostela (Galizia) sorterrian, biak ala biak musika beltz deituaren zale izaki, Blues, Soul, Funk eta beste molde batzuen jarraitzaile izaki, eta blues talde bat osatzeko erabakia hartu zuten musika molde honen aurreko zaletasunari bide emateko xedean. Eurak dira Los Reyes del KO  eta hilaren 10ean joko dute Madrilgo El Sol aretoan.

Xahu laukoteak, bere izenak ondo dion lez, purutasun osoz maite du jazz musika eta hala egiten dio omen. Aske, fin eta beraien arteko konplizitate goxoenean aritzen da beti, bai entseiuetan baita pandemiaren estutasunak iritsi arte han eta hemen ematen zituzten zueneko emanaldietan. Jazz inprobisatzaile handien modura etorkizunak ekarriko duenaren beldurrik gabe, naturaltasun eta freskotasun osoz dihardute eta orain, indar berriz musikari eta entzule eskenatokietara bueltatu garen honetan, estreinako disko bikaina ekarri digute, Gero Gerokoak

Aspaldikoa da Euskal Herriko ingurualde honetan blues, jazz eta horrelako doinu beltzekiko zaletasuna. Urteak dira musika mota horietan oinarritutako jaialdiak eta kontzertuak antolatzen ditugula Deba bailarako herrietan: Debajazz jaialdia, Ibetondoko jazz jaialdia, Jazz-Blues zirkuitua… Musika hori promozionatzen duen diskoetxeak ere 25 urte bere zituen Soraluzen.  

Laugarren edizioa betetzen du jadanik BLUES HOTSAK jaialdiak. A Aurrekoan bezala, musika eta irudia tartekatzen dira bertan, zuzeneko emanaldi aberatsak eta beste inon ikusten ez diren filmak. Asteburuan amaituko da kontzertu bereziekian. Goza dezagun!  Egitasmo osoa: www.blueshotsak.eus 

Batez ere Dr. Feelgooden zerbitzura urte gehien –32 zehazki– eman dituen gitarrajolea bezala ezagutzen den Steve Walwyn legendaren proiektua dugu The Dirt Road Band. Aldi horretan ospe handia lortu zuen Rhythm and Bluesaren heroi gisa Erresuma Batuan, Europan eta haratago. Dr Feelgoodekin ez ezik DT’s-ekin ere jo ohi du, haiekin Small Fces eta Humble Pie taldeen buru izan zen Steve Marriotekin. Eddie & The Hot Rodsekin aritu da.

Steve Walwynen asmoa izan zen beti gitarra, baxua eta bateria set batekin  power-trio bat osatzea. Horretarako, 60ko hamarkada ezkero profesionala zen Ted Duggan bateriajolearekin jarri zen harremanetan, eta besteak beste Badfinger eta The Selecter taldeetan jo zuen. Power-trioko hirugarrena, The Specialsen kide fundatzailea zen Horace Panter baxujole sonatua. Taldearen errepertorioa bluesa, rock-bluesa, pub rocka eta klasikoak dira, eta horrez gain, abesti propioak. Zuzeneko disko bat argitaratzekoak dira laster. Hilaren 20an, igandearekin EIBARen KONTZERTU BAKARRA.

 1969an New Yorkeko auzoetan antolatutako Harlemgo Kultur Jaialdiari buruzko dokumentala dugu Summer of Soul (Or, When the Revolution Could Not Be Televised). Musikaren eta  afroamerikarren kultur ospakizun handi hura eskubide zibilek eta komunitate beltzaren batasuna sustatzeko premiak eragindako protestaldien barrukoa dela esan genezake. Hantxe batu ziren Telebistak emango ez duen iraultza bat abiatzeko elementu guztiak, dokumentalaren azpitituluak dioen bezala. Questlove ezizenez ezagunagoa den Ahmir Thompson musikari ospetsuak zuzendu zuen. Sundanceko Jaialdian proiektatu zen, eta Epaimahaiaren Sari Nagusia eta Publikoaren Saria jaso zituen, biak dokumentalen kategorian. 

Frantziatik Soul/R & Bko haur miragarria. Alexis Evans anglo-frantsesa ez da musika eszenara heldu berria. Txikitan ezagutu zuen musika afroamerikarra, eta aitari esker, musikari ingelesa, ikasi zuen gitarra jotzen. 17 urte zituela, “Jumpin’ to the westside” bere lehen proiektuarekin egin zuen debuta, eta “cognac Blues Passion” saria jaso zuen, eta hortik “International Blues Challenge” -era joan zen Memphisera (Tennessee).

Handik gutxira, 2016an, Frantziako musika eszena lehertu zuen «Girl Bait» lanarekin, besteak beste FIP, France Bleu eta Jazz Radioko uhinetara iritsi zen bere estreinako disko harrigarriarekin. Gaztea izan arren, Alexis Evansek izen familiarra eraiki du jada, RDV Erdre Nantes, Rhino Jazz St-Etienne, Lyon Ninkasi, Club Nubia Paris, Relâche Bordeaux eta Jazz à Vienne bezalako jaialdietan eta Ingalaterra, Estonia, Suitza eta Galesen emanaldiak eginez.

Steve Krase etorri zaigu bisitan Houstonetik –Texas–, erreferente handienetako bat estatu hartako jokalekuetan. Harmonizista eta ibilbide luzeko abeslaria da, bai bere Steve Krase Band taldeko aurreburu gisa, bai Trudy Lynn blues diva handiaren sideman gisa, alegia, albolagun.

Steve Krase New Yorkeko Brooklynen jaio zen, eta azken 30 urteetan Ohion, Kalifornian eta Louisianan aldi bat bizi ondoren Houstonen finkatu da, bere blues-tradizioan aktiboki parte hartzen duela genero honetako izarrekin.

Tornaviaje (Itzulbidaia) beste zerumuga batzuetan bizi ondoko itzuleraz mintzo zaigu. Haize egokiaren eta aldeko korrontearen bila oihalak hedatu zituen artista dugu Gonzalo del Val. 

Sormenaren ahalak ikertzera joan zen, ezezaguna genuena kartografiatuz, eta itzulitakoan aldaketara alderatzeko erronka hartu zuen bere gain. Dublinera jo zuen 2016an, eta hiru urtez areagotu zuen bere trebetasuna, musikari sendoenetakoen lankidetzan. Esperientzia horren emaitza dugu Tornaviaje. Obra honetan, bere konpositore alderdia berresteaz gain, Del Val urrundu egin da ohiko hirukote formatutik: konposizio bakoitza laukote formatura ezin hobeto egokitu eta diseinatu du, taldekide bakoitzaren hizkera eta ekarpen estilistikoa zainduz. Laukotea, egiazki, zoragarria da. Romain Pilon Frantziako oholtzetan dabiltzan gitarrajole nabarmenetakoa dugu, Brian Blade eta Greg Hutchinsonen kolaboratzailea da besteak beste. Raynald Colom tronpetajole ezagun eta saritua Nicholas Payton, Greg Osby eta Chano Dominguez izenen ondoan ibili ohi da.  Manel Fortiá kontrabaxoaren birtuosoa da, belaunaldi gaztearen erreferentzia bat.

 Juanma Monterok (The 44 Dealers, Special 20) ahots nagusian eta gitarran, Luis Fuentek (El Increíble Pájaro Metálico, Fran T), gitarretan, baxuan eta koruan, Jose Funkok (Aurora and the Betrayers, Speak Low) gitarran, baxuan eta koruetan eta Antonio Álvarez Paxek baterian (La Vacazul, Tres mil hombres, Los reyes del KO) osatzen dute Rollin’ Black Dice taldea. Ezagutza eta eskarmentu handiko lau musikari, hainbat hamarkadatan Ipar Amerikaren erroetan oinarritu musikan zailduak.   Lehen diskoak argia ikusi du

Ekoizpen bikaina dauka Dive into the Seak izenburupean  estrainatzen da Eva Alcaide madrildar gitarra jotzailea diskogintzan. Egungo jazzaren kutsua duten soinu sakonetan murgiltzen da, beste eragin anitzetatik ekartzeko tradiziotik hastandu gabe. Ñabarduraz eta kolorez betea, etorkia itsasoan eta itsasoaren ikonografian daukala, Eva Alcaidek ikasle urteetan idatzitako konposizio bilduma bikain baten aurrean gaude. Bertan, Irati Bilbaok ahotsean eta Eva Alcaidek gitarran egiten dituzten joko melodiko eta bateratuak aipatzekoak dira. Donostiako 57. jazzaldian izan zen diskoa aurkezten.

 2019an Piano solo argitaratu zuenez geroztik eta eta 2020ko From home kaleratu zuenetik hona, David Sancho piano jotzaile madrildarrak ikuspegi guztiz berea baina guztiz malgua duela erakutsi du,  musika klasikotik eta jazzetik hasi eta pop, elektronika edo hip-hoperaino doan eragin azao lodi bat osatzen dute bere ekoizpenek. Birtuoskeriatik urrun, agerian uzten du funtsa formaren gain daukala, eta bere lanari behar besteko malgutasuna ematen diola, mezua beti entzuleon barnera amil dadin. Mundu guzti horiek erakutsiz Meditaciones argitaratu du Borja Barrueta eta Jesús Caparros musikariak ditela lagun. Bikain! 

Juan de Diego musikari bilbotarrak ez ditu bere azken disko kezka soziopolitikoak ahaztu. Grebalariak izenburupean Bartzelonako La Canadiense enpresan 1919an egindako grebaren ehungarren urtemuga ospatu nahi izan du. Hari esker, beste gauza askoren artean, 8 orduko lanaldia ezartzea lortu zen eta “Greba” abesti bera borroka horri ekin eta kasu batzuetan bizia galdu zutenei eskainia da. Omenaldi, konpromezu eta soinu plazer hutsa. Agendan daude.

Urtero bezala, Bergaran (Gipuzkoa) rocka, bluesa, jazza eta musika beltzaren kolorea duen ziklo musikala antolatzen da.  Ohikoak ez diren musika estiloak programatzea da helburua, kalitatea ardatz. Kontzertu guztiak doanekoak dira. Uztaileko ostiraletan.  Hilaren 1ean SON ROMPE PERA mexikarrak: Marimba folklorikoa publiko berri batentzako birpentsatuz, Mexiko Hiriko aldirietako anaia punken banda honek dantza eginarazten die entzuleei beren Garage-Marimba-Punk-Cumbia estilo bereziarekin, marimba historikoa beste inork ez bezala joz.   

The New Jazz Collective musika sortzeko plataforma izateko asmotan sortu zen. LUCIO lanaren argitalpena Lucio Urtubia anarkista eta erreferente libertarioaren mezua jarraitzeko era propioa dugu. Bizirik zela ezagutu izan genuenoi zantzu handia utzi zigunez, zergatik ez erakutsi bere ondarea —“Egin egin behar da!”—  gure musikaren ikuspegitik? Musika hau, "Lucio: una reflexión escénica" zuzeneko lanaren soinu banda da.

Eremu anitz horretan, jazzaren anarkia alaitsuak betetzen ditu zirrikitu eta hutsune guztiak. Marco Bellizzi (tronboia), Juan De Diego (tronpeta), Fredi Pelaez (hammond organoa) eta Hilario Rodeiro (bateria) dira hain zuzen ere, obraren soinu egitura gorpuzten duen New Jazz Collective horren partaideak.

Marco dugu konposaketa eta doinuen egile nagusia; Nafarroako Goi Kontserbatorioko Jazz tronboi irakaslea eta 15 herrialde ezberdinetan (ospe handieneko europar antzokietatik Afrikako errefuxiatu kanpamenduetara) kontzertuak emateko aukera izan duen artista ausart eta Konprometitua.

Nikki Hillen senarra eta oholtzako kide leiala den Matt «Heartbreak» Hill Hondarribian izango dugu, bere proiektu pertsonalena aurkezten.

Zalantzarik gabe, pribilegio hutsa Rock & Roll, Blues, Soul, Elvisetik Howlin Wolferaino bidaian Little Richarden amorrua maite dugunontzat. 

 Espero zitekeen moduan disko honen sortzaile den Organizing taldea eskarmentu eta trebezia handiko musikariez osatuta dago. Ez baita posible           naturaltasun hain harrigarriz horrenbeste komunikatzeko gai izatea. Raúl Sainz de Rozas (gitarra) da taldearen liderra eta berarekin batera maila handiko musikariak: Alberto Arteta saxoan, Jose Luis Canal piano eta Hammond organoan eta Juan Luis Castaño baterian.

 Swing erritmo eta arima, R&B cool dotorezia, hammond organoaren epeltasun xarmagarria. Esperientzia eta gaitasuna kontakizun eta komunikazioaren zerbitzura beti. “Short Stories” diskoa 7 kontakizunen bilduma da. Musikariek bere bizitzan funtsezkoak izan diren artista eta pertsonei eginiko 7 omenaldi. Artista mirestuen bertsioak alde batetik (Kevin Dorham, Wes Montgomery) eta pertsona kuttunenak inspiratutako berezko doinuak bestetik. Brother Jack McDuff, Lou Bennett edo Jimmy Smith-en estiloko hammond organoaren urruma goxoaz babestutako 7 abesti. Jazz garden, puru eta argitsuzko 7 une, forma berrietara mutatzeko prest entzunaldi bakoitzaren intimitatean. 

ENNIO PINILLOS Saxojotzaile nafarraren  musika dotoreak ziurtasun baino askoz galdera gehiago eragiten ditu. Hasera batetan erakusten duena baino gehiago iradokitzen du. Saxo, kontrabaxua, tronboia, piano eta bateria. Lirika bare eta baketsuzko soinuaren oinarria, ñabarduraz betea, arropa klasikoa erakutsi arren sailkatu ezina azken batetan.  Solipsismo da zuzenean grabatutako bere lehen diskoa. Euskal jazz eta musika askearen mugarri txiki erraldoia.  Boskotea osatuz Miguel Moisés – Satxa Soriazu – Javier Callén – Juanma Urriza